Xərclərinizi Azaltmağın və Özünə İnamınızı Artırmağın 6 Böyük Yolu

Dəyər — “layiq olduğu bir şeyin tutulması” kimi təyin olunur. Biz mallara, bacarıqlara, insanlara və ideyalara dəyər veririk.
Amma ən vacib dəyəri — özünüzə verməlisiniz.

Psixoloq Dr. Kristin Neff qeyd edir ki, müasir cəmiyyətdə insanların öz dəyərlərini başqaları ilə müqayisə edərək ölçməsi problem halına çevrilib.

“Rəqabət yönümlü mədəniyyətimiz bizə deyir ki, özümüzü yaxşı hiss etmək üçün ‘xüsusi’ və ‘orta səviyyədən yuxarı’ olmalıyıq. Amma hamımız eyni anda orta səviyyədən yuxarı ola bilmərik.” — Dr. Kristin Neff

Əslində isə, öz dəyərini müəyyənləşdirərkən yalnız özünü düşünmək lazımdır.
Sən dəyərli olduğunu inanclarla deyil, şüurlu şəkildə qəbul etməlisən.
Əgər özünü dəyərləndirmirsənsə, demək olar ki, istənilən sahədə uğur qazanmaq ehtimalın azalır.
Özünü olduğu kimi qəbul etməyi və bununla fəxr etməyi öyrənmək, uğurlu həyatın başlanğıcıdır.

Özünə inam — öz dəyərinin əsas hissəsidir. Öz dəyərini tanıdıqca, özünə inamın da artır və bu, səni daha sağlam və xoşbəxt həyata aparır.

Budur, özünü dəyərsizləşdirməyi dayandırmaq və özünə inamı düzgün şəkildə qurmaq üçün 6 əsas yol 

1. Özünüzü dəyərsizləşdirmək sizə peşəkar baxımdan baha başa gəlir

Liderlər özlərini yüksək qiymətləndirirlər. Əks halda, lider olmazdılar.

Harvard Business Review-də məşhur məşqçi Marshall Goldsmith yazırdı ki, CEO-lar arasında özünə inam problemi nadir haldır. O, uğurlu insanların özünə inam qurmaq üçün 5 əsas qayda təklif edir:

1. Mükəmməl olmağa deyil, düzgün qərar verməyə və nəticələrini idarə etməyə fokuslan.

2. Uğursuzluğu həyatın bir hissəsi kimi qəbul et — ən çox uğursuz olanlar, bəzən ən çox uğur qazananlardır.

3. Öz qərarlarına güvən, hər dəfə özünü təxmin etmə.

4. Qorxsan belə, cəsarətli davran — çünki sənin cəsarətin başqalarına ilham verəcək.

5. Sevdiyin işi gör. Həyat xoşbəxtlik gətirməyən işlər üçün çox qısadır.

Goldsmith-in bu qaydaları hər kəs üçün keçərlidir — istər böyük şirkətdə işləyən biri ol, istər kiçik biznes sahibi.
Əgər bacarığına inanmırsansa, demək ki, işi uğurla başa vurmaq ehtimalın da azalır.

2. Öz dəyərini aşağı salmaq maliyyə baxımından zərərlidir

İqtisadi Psixologiya Jurnalında aparılan tədqiqat göstərir ki, özünə hörmətlə gəlir səviyyəsi arasında birbaşa müsbət əlaqə var.
Tədqiqatçı Francesco Drago qeyd edir ki, öz qabiliyyətinə inanan insanlar daha çox səy göstərir və bu da daha yüksək gəlirə səbəb olur.

Əgər özünü aşağı qiymətləndirirsənsə, maaş artımı istəməkdən çəkinərsən.
Qorxarsan ki, buna layiq deyilsən.
Halbuki şirkətlər sənə öz dəyərinə görə deyil, tələb etdiyinə görə ödəyirlər.
Özünə inam yaratmaq — daha yüksək qazancın ilk addımıdır.

3. Özünüzü dəyərsizləşdirmək şəxsi münasibətlərinizə zərər verir

Aşağı özünə hörmət yalnız işdə deyil, şəxsi həyatda da dağıdıcı ola bilər.

Psixoloq Suzanne Phillips yazır:

“Özünə hörmət yalnız insanın özünü necə gördüyünə deyil, həm də münasibətdə nə gözlədiyinə təsir edir.”

Özünü dəyərsiz sayan insanlar partnyorlarının sevgisinə daim sübut axtarır.
Bu, etibarsızlığa, gərginliyə və emosional yorğunluğa gətirib çıxarır.

Unutma — başqasının səni sevməsi üçün əvvəlcə özünü sevməlisən.

4. Özünü qiymətləndirməmək zehni sağlamlığı zəiflədir

Aşağı özünə dəyər — depressiya, narahatlıq, qorxu və özünütənqid kimi psixoloji problemlərin əsas səbəblərindən biridir.

Psixoloq Dorothy Rowe belə deyirdi:

“Depressiya həm əzab çəkən, həm də əsir saxlayan bir həbsxanadır.”

Koqnitiv-Davranış Terapiyası (CBT) bu sahədə ən təsirli üsullardandır.
CBT düşüncələr, hisslər və davranışlar arasındakı əlaqəni araşdırır, insana özünü qəbul etməyi və daxili balansı bərpa etməyi öyrədir.
Bu, zehni sağlamlığınla yanaşı, həyat keyfiyyətini də yüksəldir.

5. Özünüzü dəyərsizləşdirmək fiziki sağlamlığınıza təsir edir

Aşağı özünə inam və özünə qayğının olmaması bədənin də gücünü azaldır.
Nəticədə yorğunluq, ağrılar, yuxu pozğunluqları, həzm problemləri və digər fiziki simptomlar yaranır.

Özünü sevməyən insan bədəninə də qayğı göstərmir.
Yaxşı yatmaq, sağlam qidalanmaq və hərəkətdə qalmaq yalnız bədən üçün deyil — özünə hörmətin bir formasıdır.

6. Özünü dəyərsizləşdirmək emosional enerji itkisinə səbəb olur

Əksər insanlar sadəcə xoşbəxt olmaq istəyir.
Amma özünü qiymətləndirmədikdə, bu hiss əlçatmaz olur.
Hər dəfə “mən buna layiq deyiləm” dedikdə, içindəki sevinc sönür.

Həqiqi xoşbəxtlik, özünü mükəmməl olduqda deyil, olduğun kimi qəbul etdikdə yaranır.

Nəticə

Özünə hörmət və inam — xoşbəxtliyin, sağlamlığın və uğurun bünövrəsidir.
Öz dəyərini tanı, ona sahib çıx və onu heç vaxt endirmə.
Unutma:

Özünə dəyər verən insan, həyatına da dəyər qatar.