Bəzi şeylər zaman keçdikcə daha da dəyər qazanır — məsələn, nəhəng sekvoyalar və Helen Mirren.
Amma bəzən Zaman öz yumor hissini işə salır və insanlıq tarixinin simvollarını elə vəziyyətə salır ki, baxanda gülmək, eyni zamanda bir az utanmaq da gəlir.
Budur, tarix boyu əhəmiyyətli olmuş, amma bu gün “absurd zərbələrə” tuş gəlmiş 6 məşhur yer.
1. Böyük Piramidalar – Pizza Hut mənzərəsi ilə qədim möcüzə
Misir Piramidaları, hər bir məşhur kimi, öz “yaxşı tərəflərini” yaxşı bilirlər.
Fotoşəkillərdə onlar səhranın qoynunda, mistik təkliyə bürünmüş kimi görünür. Amma bir az bucaq dəyişsəniz, qədim dünyanın bu möcüzəsinin düz qarşısında parlayan qırmızı Pizza Hut işarəsini görəcəksiniz.
Bəli, indi Sfenksi seyr etmək üçün ən “dinc” yollardan biri — Pizza Hut-un ikinci mərtəbəsində pizza yeyərək qədim məzarları seyr etməkdir. Əgər pizza sevmirsinizsə, narahat olmayın — KFC də oradadır.
Görəsən, 4500 il əvvəl bu ehramları tikən padşahlar, bir gün məzarlarının fast food qoxusu ilə dolacağını bilsəydilər, necə hiss edərdilər?..
2. Sezarın ölüm yeri – indi pişiklərin məskəni
Yuli Sezarın bir vaxtlar dostları tərəfindən bıçaqlandığı yer — Largo di Torre Argentina — indi tamam başqa “imperiyanın” paytaxtıdır: pişiklərin.
Bu qədim Roma meydanı indi təxminən 130 vəhşi pişiyin evi sayılır.
Könüllülər onları qidalandırır, sterilizasiya edir və qoruyurlar. Tarixi baxımsızlıq nəticəsində yaranan bu “pişik krallığı” indi qanunla qorunur.
Beləliklə, Brutusun xəyanət etdiyi yerdə indi Fluffy və Socks adında pişiklər günəş vannası alır. Tarix öz ironiyasını yaxşı bilir.
3. Kraliça II Yelizavetanın doğulduğu yer – indi restoranın siqaret çəkmə zonası
Bəli, yanlış oxumadınız. Böyük Britaniya monarxının doğulduğu bina bu gün Hakkasan adlı dəbdəbəli Çin restoranıdır — Michelin ulduzlu, neon işıqlı, DJ-lərlə dolu bir məkandır.
Restoranın girişində Kraliçanın doğulduğu barədə kiçik bir lövhə qalıb.
Amma bura daha çox “siqaret çəkənlərin sahəsi” kimi tanınır — çünki məhz restoranın açıq siqaret zonası elə Kraliçanın doğulduğu nöqtənin üstündə yerləşir.
İndi bu binadan çıxan tüstü — tarixə bir az fərqli şəkildə “hörmət” göstərir.
4. Edith Wharton-un uşaqlıq evi – indi Starbucks və Weight Watchers
Pulitzer mükafatı laureatı Edith Wharton Amerika ədəbiyyatının simvolu idi.
Onun uşaqlıq evi isə indi bir az fərqli “ədəbi atmosferə” malikdir — orada Starbucks və Weight Watchers (indi “WW”) yerləşir.
İndi bu binanın girişində, Wharton-un burada böyüdüyünü bildirən parlaq qırmızı lövhə var.
Yanında isə şəkərli latte və kalorisi hesablanmış desertlər.
Bir ironiyaya baxın: çəki azaldan mərkəz — qəhvə ilə dolu karamel içkiləri satan kafeylə eyni dam altındadır!
5. Tyburn – 50.000 nəfərin edam edildiyi yer, indi tıxacda unudulmuş xatirə lövhəsi
Londonda yerləşən Tyburn ağacı əsrlər boyu minlərlə edamın şahidi olmuşdu.
Təxminən 50.000 insan bu yerdə həyatını itirib — bu, bəlkə də dünyanın ən “ölümcül” xatirə nöqtəsidir.
Bu gün isə həmin yer — Edgware və Bayswater yollarının kəsişməsindəki dar bir yol medianıdır.
Tıxac, siqnallar, maşın səsi və… unudulmuş bir lövhə.
Yanından keçənlər çox vaxt nəyə baxdıqlarını belə anlamırlar. Tarix – indi sadəcə səs-küylü bir kəsişmənin kənarında toz içində yatır.
6. Marie Curie-nin laboratoriyası – hələ də radioaktiv
Elm tarixinin ən parlaq qadını — Marie Curie — bu gün də parlayır… amma bir az sözün hərfi mənasında.
Çünki onun laboratoriyası hələ də radioaktivdir.
Onun şəxsi əşyaları, kitabları, qeydləri bu günə qədər qurğuşunla örtülmüş qutularda saxlanılır.
Tədqiqatçıların dediyinə görə, növbəti 2000 il ərzində bu materiallara yaxınlaşmaq təhlükəlidir.
Paris küçələrinin ortasında, səssiz bir binada hələ də ölümcül dərəcədə parlayan bir irs yatır.
Zaman dəyişdi, amma onun elmi hələ də “yanır”.
Nəticə: Tarix bəzən özünə gülür
Bəzən tarixi yerlər keçmişin səssiz şahidləri olmur — onlar, sadəcə, zamanın zarafat obyektinə çevrilir.
Bəli, həyat davam edir, binalar dəyişir, dünya modernləşir.
Amma bəzən ən gözəl dərs — bu absurdu görüb gülümsəməkdir.
Çünki tarix – yalnız keçmiş deyil, həm də zamanın öz yumor hissəsidir.