SAGLAMLİQ
Şəkər xəstəliyi (diabet) dünyada ən geniş yayılmış xroniki xəstəliklərdən biridir və düzgün qidalanma bu xəstəliyin idarə olunmasında əsas rolu oynayır. Diabetli insanlar üçün qidalanma yalnız sağlamlığın qorunması deyil, həm də xəstəliyin əlamətlərinin azaldılması və mümkün fəsadların qarşısının alınması üçün mühüm amildir. Bəs şəkər xəstələri necə qidalanmalıdır? Aşağıda şəkər xəstəliyinin idarə edilməsi üçün düzgün qidalanma qaydalarını təqdim edirik.
1. Karbohidratları nəzarət altında saxlamaq
Karbohidratlar bədənimizdə qlükoza çevrilir və şəkərin yüksəlməsinə səbəb olur. Buna görə şəkər xəstələri karbohidratları çox diqqətlə seçməlidir. Tam taxıllı məhsullar, tərəvəzlər və bəzi meyvələr (məsələn, alma, armud) yavaş-yavaş həzm olunur və qlükozanın yüksəlməsini yavaşladır. Şəkərli və rafinə edilmiş karbohidratlardan (şəkərli içkilər, ağ unlu məhsullar) uzaq durmaq lazımdır.
2. Proteinlərə diqqət yetirmək
Proteinlər əzələ kütləsinin qorunması üçün vacibdir. Şəkər xəstələrinə balanslı bir pəhrizdə ət, balıq, toyuq, yumurta, paxlalı bitkilər və az yağlı süt məhsullarından istifadə etmələri məsləhət görülür. Proteinlər şəkərin səviyyəsini nəzarət altında saxlamağa kömək edir.
3. Yağların seçimi
Şəkər xəstələri sağlam yağlardan faydalanmalıdır. Zeytun yağı, avokado, qoz və fındıq kimi məhsulların istifadəsi təklif olunur. Bu yağlar həm ürək sağlamlığını qoruyur, həm də insulinə qarşı həssaslığı artırır. Trans yağlardan və doymuş yağlardan (fast-food, qızardılmış yeməklər) qaçınmaq lazımdır.
4. Tərəvəz və meyvələr
Diabetli insanlar üçün tərəvəzlər və meyvələr əvəzolunmaz qida mənbəyidir. Tərəvəzlər, xüsusən də yarpaqlı göyərtilər, şəkərin səviyyəsini tənzimləyir. Şəkərli meyvələrdən (böyük miqdarda şəkər tərkibli) çəkinmək lazımdır, amma kiçik porsiyalarda təbii şəkər tərkibli meyvələr qəbul edilə bilər.
5. Nizamlı və kiçik porsiyalarla yemək
Şəkər xəstəliyinin idarə edilməsi üçün nizamlı və kiçik porsiyalarla yemək yemək çox vacibdir. Bu, şəkərin yüksək artımını və ya düşməsini qarşısını alır. Şəkər xəstələri yemək saatlarını müəyyən etməli və yeməklər arasında uzun fasilələr verməməlidir.
6. Suyu kifayət qədər içmək
Diabet xəstələri bədənlərinin su ehtiyacını təmin etməlidir. Su, qan şəkərinin sabit qalmasına kömək edir və ümumi sağlamlığı dəstəkləyir. Şəkərli içkilərdən isə tamamilə imtina etmək lazımdır.
7. Şəkərli içkilərdən və qazlı içkilərdən uzaq durun
Şəkər xəstələri şəkərli içkilərdən, gazlı içkilərdən, şirələrdən və enerji içkilərindən tamamilə imtina etməlidirlər. Bu cür içkilər qısa müddət ərzində qan şəkərini yüksəldir və uzun müddətli sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Nəticə:
Şəkər xəstəliyinin düzgün qidalanma ilə idarə edilməsi mümkündür. Şəkər xəstələri üçün ən vacib məqam balanslı pəhriz saxlamaq, karbohidratları nəzarət altında tutmaq və sağlam yağlar, proteinlər və tərəvəzlərə önəm verməkdir. Həmçinin, yemək vaxtlarını düzgün təyin edərək nizamlı və kiçik porsiyalarda qidalanmaq xəstəliyin əlamətlərinin azaldılmasına kömək edəcəkdir.
