Gülüşlə Sağalma

Gülmək sadəcə əyləncə deyil – bu, bədənin özünə göndərdiyi şəfa mesajıdır

 Giriş:

Sən güləndə nə baş verir? Dodaqların yuxarı qalxır? Bəli. Səsin çıxır? Ola bilər. Amma bunlardan daha çoxu baş verir – daxildə bir fırtına qopur, bioloji kimya dəyişir, xəstəliklər geri çəkilir, beyin xoşbəxtlik siqnalları yayır.

Gülüş – təkcə sosial jest deyil. O, bədənin ən qədim, ən təbii sağalma mexanizmlərindən biridir. Gülmək bəzən o qədər güclüdür ki, bir dərmanın edə bilmədiyini edə bilir.

 I Bölmə: Gülüşün biologiyası – Bədənin öz istehsalı olan “dərman”

Sən güləndə:

• Endorfinlər ifraz olunur – təbii ağrıkəsicidir, morfinin orqanizmdəki versiyasıdır.

• Serotonin yüksəlir – əhvalın düzəlir, yuxun normallaşır.

• Dopamin artar – motivasiya, enerji, “yaşamaq həvəsi” gəlir.

• Kortizol (stress hormonu) azalır – bədən dincəlməyə başlayır.

• Qan dövranı sürətlənir, ürək döyüntüləri yüngülləşir, tənəffüs dərinləşir.

Bu, bir tabletdə ola bilərmi?

 II Bölmə: Gülmək hansı xəstəliklərə qarşı qalxandır?

 1. Ürək xəstəlikləri

Hər dəfə ürəkdən güləndə damarlar genişlənir, təzyiq tənzimlənir. Gülüş, bədəndə “damarların nəfəs alması” deməkdir.

 2. İmmunitet sistemi

Gülmək təbii immun hüceyrələrin (NK cells) aktivliyini artırır. Bədən daha çevik müdafiəyə keçir. Xərçəng xəstələrində belə müsbət effekt verdiyi müşahidə edilib.

 3. Xroniki ağrılar və stress pozuntuları

Fibromialgiya, bel ağrıları, migren — bir çox ağrı sindromlarında gülüş terapiyası ağrının səviyyəsini azalda bilir. Çünki ağrının neyrokimyəvi mexanizmini dəyişir.

 4. Depressiya və panik atak

Gülüş bədəni “təhlükə yoxdur” moduna keçirir. Beyin deyir: “Əgər gülürəmsə, deməli hər şey qaydasındadır.”

 III Bölmə: Yalançı gülüş də iş görür? Bəli!

Bədən üçün gülüş “doğru” və ya “saxta” deyil — əmrdir. Yəni sən özünü güldürmək üçün səbəb tapmasan belə, sadəcə mexaniki şəkildə gülümsəyərək bu prosesə start verə bilərsən.

• 10 dəqiqəlik saxta gülüş – serotonin ifrazını başlada bilər.

• Beyin gülüş əzələlərinin hərəkətini real qəbul edir və mükafat siqnalları göndərir.

Özünü məcbur gülməyə vadar et – bəzən elə o məcburiyyət özünü xilas etməyə yetər.

 IV Bölmə: Dünyada gülüş terapiyası necə tətbiq olunur?

Laughter Yoga (Hindistan)

Minlərlə insan səhərlər parklarda toplanır, birlikdə gülür. Sadəcə gülür. Nə komediya var, nə zarafat. Sadəcə səs, nəfəs və rahatlama.

Xəstəxanalarda gülüş terapiyası

Bəzi ölkələrdə psixoloq və terapevtlər xroniki xəstələr üçün gülüş seansları keçirir. Xüsusilə:

• Onkoloji pasiyentlər

• Parkinson və MS xəstələri

• Travma sonrası sindrom yaşayanlar

Clown Doctors

Uşaqların müalicə aldığı xəstəxanalarda “şən həkimlər” gülüş vasitəsilə qorxunu azaldır, ağrını unutdurur.

 V Bölmə: Tarix və elm nə deyir?

• Norman Cousins adlı jurnalist özünün ölümcül xəstəliyini komediya filmləri və gündəlik gülüş dozası ilə yavaşlatdığını iddia edirdi.

• UCLA Universitetində aparılan araşdırmaya görə:

  “Gülən insanlar infeksiyalara qarşı 40%-ə qədər daha güclü müqavimət göstərir.”

 VI Bölmə: Gülüşü gündəlik həyatına necə qaytarasan?

• Günə aynada özünə gülməklə başla

• Hər gün 5 dəqiqəlik komik video izləmə ritualı yarat

• Həyatında “gülə biləcəyin insanlar” olsun – gülüş yoluxucudur

• Gülüş günlüyü tut – səni güldürən hadisələri yaz və yığ

• Bəzən özünü ciddiyə alma, özünə zarafat elə

 Nəticə:

Bədən danışanda ağrı ilə danışır. Amma bəzən sən cavab verəndə gülüşlə cavab verməlisən. Gülmək – bədənin “mən yaşamaq istəyirəm” deməsidir. Həqiqi, ya saxta — fərq etməz.

Gül... çünki bu, ruhun təmizlənmə formasıdır.
Gül... çünki bədən sənin içində nəfəs almaq istəyir.
Gül... çünki sağalmaq istəyirsən.