ISLAM
Müasir Dövrdə Peyğəmbər (s.a.s.) və Sosial Media
Dünya getdikcə dəyişir və informasiya texnologiyalarının inkişafı sosial medianı insan həyatının ayrılmaz hissəsinə çevirmişdir. Bu platformalar insanlar arasında ünsiyyət qurmağa, fikir bildirməyə, bilik paylaşımına və cəmiyyətə təsir etməyə imkan yaradır. Ancaq eyni zamanda sosial media etik problemlər, informasiya kirliliyi və neqativ davranışlarla da doludur.
Peyğəmbər Məhəmməd (s.a.s.) böyük bir əxlaq nümunəsi olaraq insanları həqiqətə, xeyirxahlığa, sevgi və mərhəmətə dəvət edirdi. O, ümmətini gözəl əxlaq sahibi olmağa təşviq edir və hər zaman insanların bir-birinə yaxşılıq etməsini tövsiyə edirdi. Bəs, əgər o, bu gün yaşasaydı və sosial mediadan istifadə etsəydi, necə davranardı? Bu sualın cavabını onun prinsipləri və dəyərlərindən çıxarmaq mümkündür.
1. Həqiqət və Dürüstlük
Peyğəmbər (s.a.s.) dürüstlüyü, şəffaflığı və səmimiyyəti təbliğ edirdi. O, hər zaman yalan və ya əsassız məlumat yaymağın qarşısında dayanır, insanlara həqiqətə sadiq qalmağı öyrədirdi.
"Kim Allaha və Axirət gününə inanırsa, ya xeyirli söz desin, ya da sussun." (Buxari, Müslim)
Bu prinsip sosial mediada da riayət edilməlidir:
-
Doğru məlumat yaymaq – Təsdiqlənməmiş informasiyanı paylaşmaq fitnə və çaşqınlıq yarada bilər.
-
Yalan və manipulyativ informasiyadan uzaq durmaq – Qərəzli və dezinformasiyanı yaymaq cəmiyyətdə qarışıqlıq və mənfi təsirə səbəb ola bilər.
-
Dürüstlüklə ünsiyyət qurmaq – Saxta profillər, yalan xəbərlər və manipulyasiya Peyğəmbərin (s.a.s.) prinsiplərinə ziddir.
2. Təhqir və nifrətdən uzaq dayanmaq
Bu gün sosial mediada insanlar anonimlikdən istifadə edərək başqalarını təhqir edir, nifrət yayır və böhtan atırlar. Halbuki Peyğəmbər (s.a.s.) bu cür davranışları qəti şəkildə pisləyirdi və buyururdu:
"Müsəlman, əlindən və dilindən başqalarının əmin olduğu kəsdir." (Buxari)
Peyğəmbər (s.a.s.) insanlarla təmkin, şəfqət və mərhəmətlə davranırdı. Əgər o, bu gün sosial mediada olsaydı, heç kəsi alçaltmaz, nifrət yaymaz və əksinə, insanları sevgi və anlayışla birləşdirərdi.
3. Maarifləndirici və faydalı paylaşımlar
Peyğəmbər (s.a.s.) insanlara bilik öyrətməyi sevir və onları faydalı məlumatlarla maarifləndirməyi vacib hesab edirdi. O, buyururdu:
"Xeyirxah insan, başqalarına faydalı olan insandır."
Bu prinsip sosial mediaya da aid edilə bilər. Biz paylaşımlarımızda:
-
Faydalı və maarifləndirici məzmun yaratmalıyıq.
-
Dini, elmi və sosial biliklərin düzgün istifadəsini təbliğ etməliyik.
-
Negativ və mənasız məzmundan uzaq durmalıyıq.
Peyğəmbər (s.a.s.) yalnız insanların rifahına və mənəvi inkişafına xidmət edəcək bilikləri yaymağa üstünlük verərdi.
4. Qəzəbdən və mənasız mübahisələrdən çəkinmək
Sosial mediada ən geniş yayılan problemlərdən biri də mənasız mübahisələrə qoşulmaq və qəzəbə qapılmaqdır. İnsanlar tez-tez emosiyalarını idarə edə bilmir və lazımsız mübahisələrə girirlər. Peyğəmbər (s.a.s.) isə buyurmuşdur:
"Güclü insan, başqalarını məğlub edən deyil, qəzəbinə hakim ola biləndir." (Buxari, Müslim)
Əgər Peyğəmbər (s.a.s.) sosial mediada olsaydı, o, mənasız mübahisələrə girməz, nifrət dolu şərhlərə eyni üslubda cavab verməzdi. Bunun əvəzinə, insanları səbirli olmağa, düşüncəli və mərhəmətli davranmağa təşviq edərdi.
5. Boş yerə vaxt keçirməkdən çəkinmək
Peyğəmbər (s.a.s.) buyurmuşdur:
"Vaxt, insanın sahib olduğu ən qiymətli nemətlərdəndir."
Sosial mediada saatlarla vaxt sərf etmək, mənasız müzakirələrə qoşulmaq, lazımsız videolar izləmək insanı əsas məqsədlərindən yayındıra bilər. Peyğəmbər (s.a.s.) hər anın dəyərli olduğunu vurğulayır və insanları vaxtlarını faydalı işlərə sərf etməyə çağırırdı.
Nəticə
Əgər Peyğəmbər (s.a.s.) bu gün yaşasaydı, o, sosial mediadan istifadə edərdi, ancaq bunu yalnız faydalı məqsədlər üçün edərdi. Onun paylaşımları sevgi, mərhəmət və hikmət dolu olardı. O, insanlara yaxşılıq etməyi, nifrətdən uzaq olmağı və faydalı bilik paylaşmağı tövsiyə edərdi.
Biz də sosial mediadan istifadə edərkən Peyğəmbər (s.a.s.) kimi davranmağa çalışmalıyıq: Yalnız həqiqəti və faydalı bilikləri paylaşmaq; İnsanlara mərhəmət və sevgi ilə yanaşmaq; Təhqir, qeybət və böhtandan uzaq durmaq; Vaxtımızı boş yerə sərf etməmək; Qəzəbdən və lazımsız mübahisələrdən uzaq dayanmaq.
Sosial media güclü bir vasitədir və düzgün istifadə edildikdə insanlara xeyir gətirə bilər. Gəlin, bu platformaları hikmət və dürüstlüklə istifadə edək və Peyğəmbərimizin (s.a.s.) gözəl əxlaqını təqlid edək!
