Səssizlik insan üçün həmişə rahatlıq və sakitlik mənbəyi kimi görünə bilər. Amma bu həqiqətən də belədir? Bəzən səssizlik elə bir həddə çata bilər ki, insanlar üçün əzabverici bir hal alar. Dünyanın ən sakit yeri hesab olunan Orfield Laboratoriyasının Anekoik Kamerası məhz belə bir yerdir. Burada bir saat qalmaq demək olar ki, mümkünsüzdür. Çünki tam səsizliyin içində insanın öz bədən səslərini eşitməsi onun psixikasına ciddi təsir göstərir.
Orfield Laboratoriyasının Anekoik Kamerası: Dünyanın Ən Sakit Yeri
Amerikanın Minnesota ştatında yerləşən Orfield Laboratoriyası dünyanın ən səssiz yeri kimi Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. Bu laboratoriyada yerləşən anechoic chamber (səssiz otaq) xüsusi bir dizayna malikdir və səsi -9.4 desibel səviyyəsinə qədər azaldır. Bu, insanın eşitmə həddindən də aşağı bir səviyyədir.
Bu otaq xüsusi məqsədlər üçün hazırlanıb və burada divarlar, tavan və döşəmə səsi tamamilə udan fiberglas panellərdən ibarətdir. Burada heç bir əks-səda yoxdur, yəni səs yayılsa da, heç bir yerə dəyib geri qayıtmır. Bu, səsin tamamilə yox olması anlamına gəlir.
Səssizliyin İnsan Bədəninə və Beyinə Təsiri
Əksər insanlar üçün səssizlik rahatlıq verici ola bilər. Lakin belə bir mühitdə olmaq insan psixologiyasına və fiziologiyasına gözlənilməz təsirlər göstərə bilər.
1. Öz bədən səslərini eşitmək
Bu otaqda qalanda insanlar öz ürək döyüntülərini, qanlarının damarlarında axmasını və hətta sümüklərinin tərpənişini belə eşidə bilirlər. Normal həyatda ətraf səslər bu səsləri ört-basdır edir, amma burada tam səssizlik olduğu üçün insan öz bədənindən gələn ən xırda səsləri belə aydın şəkildə hiss edir. Bu isə insanda narahatlıq yaradır.
2. Tarazlıq və koordinasiya problemi
İnsan beyni ətraf mühitdən gələn səslərə uyğun olaraq bədənin tarazlığını qoruyur. Orfield Laboratoriyasının səssiz otağında isə qulaq tarazlıq funksiyasını itirir, nəticədə insanlar bir müddət sonra yerdə dayanmaqda çətinlik çəkirlər. Məhz buna görə də, əksər şəxslər bu otaqda bir neçə dəqiqədən artıq dayana bilmir və oturmaq məcburiyyətində qalırlar.
3. Hallüsinasiyalar və psixoloji təzyiq
Dərin səssizlik insan beynini çaşdırır. Çünki beynimiz həmişə ətrafdan informasiya almağa alışıb. Tam səssizlikdə isə bu informasiya kəsilir və beyin kompensasiya olaraq xəyali səslər yaratmağa başlayır. İnsanlar burada olduqları zaman qəribə səslər eşitdiklərini, hətta bəzən vizual hallüsinasiyalar gördüklərini bildirirlər.
4. Səssizliyin dözülməzliyi
Bu laboratoriyada 1 saat qalmaq demək olar ki, mümkün deyil. Ən uzun qalan şəxs 55 dəqiqə dözə bilib, lakin o da otaqdan çıxdıqdan sonra özünü çox narahat hiss etdiyini bildirib.
Anekoik Kameranın İstifadə Sahələri
Bəs belə bir yer niyə yaradılıb və nə üçün istifadə olunur?
- Texnologiya və cihaz testləri – Yüksək həssaslıq tələb edən cihazların, mikrofonların və dinamiklərin sınaqdan keçirilməsi üçün istifadə olunur.
- Kosmos və aviasiya sahəsində tədqiqatlar – Astronavtlar üçün tam səssiz mühitlərdə adaptasiya sınaqları keçirilir.
- Səs izolyasiyası və akustik tədqiqatlar – Mühəndislər müxtəlif materialların səsi necə udduğunu və yönləndirdiyini öyrənmək üçün bu cür otaqlardan istifadə edirlər.
- Psixoloji və nevroloji tədqiqatlar – İnsan beyninin və bədəninin tam səssizlikdə necə reaksiya verdiyini öyrənmək üçün elmi araşdırmalar aparılır.
Nəticə
Tam səssizlik ilk baxışda xoş görünsə də, insan orqanizmi üçün əslində dözülməz ola bilər. Orfield Laboratoriyasının anekoik kamerası bunun ən yaxşı sübutudur. Səssizlik o həddə çata bilər ki, insanın öz bədən səslərini eşitməsi ona əzab verər. Bu eksperiment göstərir ki, insanlar üçün tam səssizlik bəzən səs-küydən daha dəhşətlidir.