KƏLMƏLƏRİN ARXASINDA GİZLƏNƏN KAİNAT – QURANIN ELMİ AYƏLƏRİ

GİRİŞ – Kəlam və kainat bir kitabın iki səhifəsidir

Qurani-Kərim təkcə mənəviyyatın deyil, həm də elmin kodlarını daşıyan bir kitabdır. Onun ayələri həm ruhu, həm də ağlı qidalandırır. Quranın özündə buyurulur:

“Biz ayələrimizi həm kainatda, həm də onların öz içində onlara göstərəcəyik.” – (Fussilət, 53)

Bu ayə göstərir ki, kainat – açılmamış bir Quran, Quran – kainatın danışan versiyasıdır. Bu yazıda biz Quranın elmi ayələrini araşdıracaq, onların günümüzdə elmlə necə uzlaşdığını nəzərdən keçirəcəyik.

 I. Böyük Partlayış nəzəriyyəsi və “Səmavatın ayrılması”

Elm deyir: Kainat bir nöqtədən partlayaraq genişlənib. Quran isə 1400 il öncə belə buyurur:

“Kafir olanlar görmürlərmi ki, göylər və yer bitişik idi, Biz onları ayırdıq...” – (Ənbiya, 30)

Bu ayədəki “bitişik idi və ayırdıq” ifadəsi Big Bang nəzəriyyəsinə uyğun gəlir. Kosmoloqların “singulyar nöqtə” adlandırdığı vəziyyətin təsviri Quranın bu ayəsində poetik və elmi şəkildə gizlənmişdir.

II. Yer və göy qatları – qat-qat quruluşun elmi təsdiqi

Quran buyurur:

“O Allahdır ki, yeddi göy yaratdı və yer üzünü də onlar kimi...” – (Talaq, 12)

Elm sübut edir ki, atmosfer yeddi funksional qatdan ibarətdir:

1. Troposfer

2. Stratosfer

3. Mezosfer

4. Termosfer

5. Ekzosfer

6. İonosfer

7. Maqnetosfer

Yəni Quran atmosferin struktural qatlaşmasını təbiətə poetik baxışla təqdim edir.

 III. Yağışın dövriyyəsi – dövranın təbii mexanizmi

Qurani-Kərimdə belə deyilir:

“Göydən su endirdik, sonra onu yerdə yerləşdirdik və onu lazım olduğu qədər göndərdik.” – (Muminun, 18)

Bu ayədə su buxarlanması, buludların yaranması, yağıntının düşməsi və yerə daxil olub sonra yenidən dövr etməsi sadə, lakin dəqiq formada ifadə olunub. 20-ci əsrdə bu dövr elm tərəfindən ölçü ilə təsdiqləndi.

IV. Dağların funksiyası – tektonik sabitlik

Quran deyir:

“Biz dağları yerə mıx kimi bərkitdik.” – (Nəba, 6-7)

Müasir geologiya göstərir ki, dağlar yer qabığının hərəkətini sabitləşdirir, dərin “kök sistemi” ilə tektonik sabitlik yaradır. Sanki yerin çarpayıya bərkidilmiş mıxlarıdır.

V. Embrion inkişafı – ana bətnindəki mərhələlər

Quran buyurur:

“Biz insanı bir damcı sudan yaratdıq, sonra onu laxtalanmış qan halına gətirdik, sonra o laxtanı bir çeynənmiş ət parçasına çevirdik...” – (Muminun, 13–14)

Bu təsvirlər insanın embrioloji inkişafının müasir mikroskopik biliklərə uyğun mərhələləri ilə üst-üstə düşür:

• Nutfə – sperma

• Ələq – yapışqan damla

• Mudğə – dişlənmiş ət forması (çubuqvari formalaşma)

Bu məlumatlar 20-ci əsrdə tibbi cihazlarla sübut olunsa da, Quran bunu əsrlər əvvəl açıqlayıb.

VI. Dənizlərin arasında görünməz pərdə

Quran:

“O, iki dənizi bir-birinə qovuşdurdu. Onların arasında isə maneə vardır – biri o birinə qarışmaz.” – (Rəhman, 19–20)

Elm sübut edir ki, iki fərqli duzluluqda olan su kütlələri – məsələn, Aralıq dənizi ilə Atlantik okeanı – qarşılaşdıqda onların fiziki xüsusiyyətləri fərqli olduğundan bir-birinə tam qarışmır. Bu təbii “maneə” Quranın “bərzəx” adlandırdığı fenomeni izah edir.

VII. Günəşin hərəkəti – orbit və dövr etmə

Quran bildirir:

“Günəş də özü üçün müəyyən olunmuş yolda hərəkət edir.” – (Yasin, 38)

Elm göstərir ki, Günəş sabit deyil – o da Samanyolu qalaktikasında orbit üzrə hərəkət edir. 827,000 km/saat sürətlə hərəkət edən Günəşin bu səfəri – Quranın “müəyyən yol” ifadəsi ilə uyğun gəlir.

VIII. Genetika və soyun ötürülməsi

Quran:

“O, insanı nütfədən yaratdı, bax gör o, açıq-aşkar mübahisə edir.” – (Nəhl, 4)

Burada “nütfə” yalnız sperma deyil, həm də genetik məlumatı daşıyan həyatın kodudur. Elm bunu DNA strukturu ilə sübut etdi – insan, doğrudan da, minlərlə nəsli daşıyan genetik mirasdan formalaşır.

IX. Kainatın genişlənməsi – genişlənən sərhədlər

“Biz göyü öz əllərimizlə yaratdıq və Biz onu genişləndiririk.” – (Zariyat, 47)

Bu ayə kainatın genişlənməsi nəzəriyyəsini çox dəqiq formada çatdırır. 1929-cu ildə Hubble bu faktı kəşf etdi. Amma Quran bu bilgini əsrlər öncə verirdi.

X. Səs və titrəyiş – ruhani və fiziki harmoniyalar

Quranda bəzi hallarda dağların, quşların zikr etməsi, varlıqların tərənnümü qeyd olunur. Elm göstərir ki, hər varlıq – sabit maddə belə – vibrasiya yayır. Yəni Quranın dediyi kimi:

“Heç bir şey yoxdur ki, Allaha təriflə zikr etməsin...” – (İsra, 44)

Bu ayə həm ruhani, həm də fiziki səviyyədə doğru anlaşılır.

Nəticə: Quran – həm ruhun, həm elmin xəritəsi

Quran təkcə namaz, oruc və ahlaki prinsip kitabı deyil. O həm də elmi fikirlərin, kainatın və həyatın dərin strukturlarını özündə daşıyan kosmik kəlamdır.

Bu ayələr göstərir ki:

• Quran elmi dəyərləndirmir, onu dəstəkləyir.

• Ayələr elmi “əvəz etmir”, onu “ruhlandırır”.

• İnsanın elm və imanla kainatı dərk etməsinə yol açır.