Giriş
Hz. Yusifin hekayəsi insanlıq tarixinin ən gözəl və ibrətamiz hadisələrindən biridir. O, Qurani-Kərimdə öz adını daşıyan "Yusif" surəsində geniş şəkildə izah olunmuşdur. Bu hekayə yalnız dini bir mətn olmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda həyatın çətinliklərinə səbir etməyi, sınaqlar qarşısında əyilməməyi və Allahın qəzavü-qədərinə olan inamın insanı hansı zirvələrə qaldıra biləcəyini göstərir.
Bu məqalədə Hz. Yusifin keçdiyi sınaqları, onun başına gələn haqsızlıqları, lakin bütün bu çətinliklərə baxmayaraq səbir və sədaqəti sayəsində uğur qazandığını geniş şəkildə araşdıracağıq.
Hz. Yusifin Uşaqlıq Dönəmi və Qardaşlarının Xainliyi
Hz. Yusif peyğəmbər Hz. Yəqubun oğlu idi. Hz. Yəqub peyğəmbərin on iki oğlu vardı və onların arasında Hz. Yusif və onun doğma qardaşı Bünyamin xüsusi olaraq sevilirdi. Bu sevgi digər qardaşları tərəfindən qısqanclıq və nifrətlə qarşılandı. Onlar hiss edirdilər ki, ataları Yusifi daha çox sevir və ona xüsusi diqqət yetirir. Bu qısqanclıq zamanla düşmənçiliyə çevrildi və qardaşları ona qarşı bir plan hazırladılar.
Bir gün Hz. Yusif atasına yuxusunda gördüklərini danışdı: "Atacan, mən yuxuda gördüm ki, günəş, ay və on bir ulduz mənim qarşıma səcdə edir." Hz. Yəqub bu yuxunu dərin mənalı hesab edərək oğluna qardaşlarına bu haqda danışmamağı tövsiyə etdi, çünki qardaşlarının ona zərər yetirə biləcəyindən qorxurdu.
Lakin qardaşlarının Hz. Yusifə olan nifrəti artıq dözülməz həddə çatmışdı. Bir gün onlar atalarına "Yusifi bizimlə birlikdə çölə göndər ki, oynayaq və əylənək" dedilər. Hz. Yəqub əvvəlcə tərəddüd etsə də, sonra razı oldu. Lakin bu, Hz. Yusif üçün ən ağır sınağın başlanğıcı idi. Qardaşları onu çöldə bir quyuya atdılar və atasına yalan danışaraq, "Biz oynayırdıq, Yusifi isə canavar parçaladı," dedilər.
Hz. Yəqub bu xəbəri eşidəndə dərindən sarsıldı, lakin içindəki ata sevgisi ilə Yusifin sağ ola biləcəyini hiss edirdi. O, Yusifin paltarı üzərində saxta qan izlərini gördü və qəlbi paramparça oldu.
Misirə Aparılması və Köləlik Dövrü
Hz. Yusifi quyuda tərk edən qardaşlar öz niyyətlərinin həyata keçdiyini düşündülər, lakin Allahın planı başqaydı. Bir karvan onu taparaq Misirə apardı və orada kölə bazarında satdı. Hz. Yusifi Misirin maliyyə naziri olan Potifar (Quranda "Əziz" kimi qeyd olunur) satın aldı. O, Yusifi öz evinə gətirdi və ona böyük etimad göstərdi.
Hz. Yusif böyüdükcə gözəlliyi, əxlaqı və zəkası ilə fərqlənməyə başladı. O, Potifarın evində güvənilir biri kimi tanındı. Lakin bu evdə yeni bir sınaq onu gözləyirdi. Potifarın həyat yoldaşı Züleyxa ona vuruldu və onunla yaxın olmaq istədi. Lakin Hz. Yusif iffətini qorudu və bu günaha boyun əymədi.
Züleyxa Hz. Yusifin bu rədd cavabını qəbul edə bilmədi və onu günahlandıraraq böhtan atdı. Potifar isə Yusifi günahkar sayaraq onu zindana saldı.
Zindanda Səbir və Allaha İnam
Hz. Yusif haqsız yerə zindana atılmışdı, lakin o, heç vaxt ümidsizliyə qapılmadı. Zindanda o, Allaha olan bağlılığını qoruyurdu və digər məhbuslara xeyirxah davranırdı. Onun ən böyük qabiliyyətlərindən biri isə yuxu yozmaq idi. Bir gün zindandakı iki məhbus Hz. Yusifə yuxularını danışdılar. Hz. Yusif onların yuxularını yozdu və dediyi hər şey gerçəkləşdi.
Bu hadisədən illər sonra Misirin padşahı qorxunc bir yuxu gördü. O, yuxusunda yeddi kök inək və yeddi arıq inək gördü. Arıq inəklər kök inəkləri yeyirdi. Padşah bu yuxunun mənasını anlamadı və ölkədə yuxu yozmaqda məharətli insan axtarmağa başladı. Bu zaman Hz. Yusifin zindandakı yuxu yozmaq bacarığını xatırlayan bir keçmiş məhbus onu padşahın yanına çağırdı.
Hz. Yusif padşahın yuxusunu izah edərək bildirdi ki, yeddi il ərzində bolluq olacaq, lakin ardından yeddi il quraqlıq və aclıq gələcək. Padşah bu açıqlamadan çox təsirləndi və Hz. Yusifi Misirin xəzinəsinin idarəçisi təyin etdi. Beləliklə, Hz. Yusif zindandan qurtularaq böyük bir rəhbərə çevrildi.
Qardaşları ilə Yenidən Görüş
Yeddi il bolluq keçdi və ardından quraqlıq illəri başladı. İnsanlar çətinlik çəkirdilər və ərzaq ehtiyatı tükənirdi. Hz. Yusifin qardaşları da Misirə gəlib ərzaq almaq istədilər. Onlar Hz. Yusifi tanımadılar, amma o, onları dərhal tanıdı. O, qardaşlarına mərhəmət göstərdi, lakin əvvəlcə onları sınamaq istədi.
Bünyamini də gətirmələrini istədi və atasını Misirə dəvət etdi. Sonda özünü onlara tanıtdı və qardaşları peşmançılıq hissi ilə bağışlanma dilədilər. Hz. Yusif isə onlara "Bu gün sizə qarşı heç bir qınama yoxdur, Allah sizi bağışlasın," dedi.
Nəticə
Hz. Yusifin hekayəsi bizə həyatın çətinliklərinə necə qalib gəlməyin yollarını göstərir. O, haqsızlıqlara məruz qaldı, amma səbir etdi. O, düşmənləri tərəfindən tərk edildi, amma sədaqətini qorudu. O, Allahın ona verdiyi hər bir sınağa qarşı güclü dayandı və sonda ən yüksək məqama çatdı.
Bu hekayə hər birimiz üçün dərs olmalıdır: Səbirli olmaq, inamımızı itirməmək və hər zaman haqqın yanında olmaq bizi uğura aparacaqdır.