Giriş: Qışqırmayan səs
Səs eşidiləndir. Amma elə səslər var ki, yalnız qəlbin sakitliyində duyular.
İnsan bəzən elə dərin bir səssizliyə düşür ki, orda nə musiqi, nə danışıq, nə də küy var – yalnız özünün gerçək səsi var.
Bu, daxili danışıq deyil. Bu, daxili eşitməkdir. Səssizliklə dialoqa girmək hər insanın bacaracağı bir sənətdir – amma onu anlamaq üçün əvvəl susmağı öyrənmək lazımdır.
I. Səssizlik – yoxsa ruhun səsi?
Səssizlik adətən “heçlik” kimi qavranılır. Ancaq bu heçlikdə bütün varlıq dərinliyi gizlidir.
-
Uşaq ilk dəfə anasını dinlədikdə səssizlikdədir.
-
Sənətkar ilk toxunuşu rəsminə başlamazdan əvvəl səssizlikdə düşünər.
-
Səyyah yeni diyara çatanda, ilk səssiz baxışı ilə öyrənməyə başlayar.
Səssizlik bir başlanğıcdır. Çünki hər başlanğıcda bir sükut var. Quran da “Oxu!” əmri ilə başlayır, amma oxumaqdan əvvəl dinləmək var.
II. Səssizlik və təbiət – Allahın səssiz dili
Dağ başında bir qarışqanın addım səsləri…
Səhərin günəşi çıxmazdan əvvəlki səssizlik…
Səmada uçan quşun qanad çırpması – bu səslər sükutun içində danışan kainatdır.
İslamda təbiətə baxmaq, düşünmək ibadət sayılır. Çünki Allahın ayələri təkcə kitabda deyil, təbiətdə də yazılıb. O ayələr bəzən səssiz oxunur.
III. Daxildə danışan səs – Meditasiya, dua, fikirlə baş-başa
Səssiz qalmaq çoxlarının qorxduğu haldır. Amma o səssizlikdə:
-
Beyin rahatlanır, sanki lazımsız faylları bağlayır.
-
Qəlb danışmağa başlayır – “necə hiss edirəm?” deyə suallar doğur.
-
Dua – insanın Allaha səssiz bağırmasıdır. Çünki dil susar, ruh danışar.
-
Meditasiya – nəfəsin səsindən başqa bir şey yoxdur, amma bu ən böyük musiqidir.
IV. Səssizliyin emosional dili – Sözsüz anlaşma
-
Bir ana və körpəsi arasındakı bağ danışıqdan əvvəlki səssizlikdə qurulur.
-
Sevgililər bəzən susaraq bir-birinə ən çox şeyi deyirlər.
-
Dərin dostluqlarda artıq “nə deyim?” sualına ehtiyac yoxdur – sadəcə baxış, sadəcə varlıq yetərlidir.
Bəzən ən təsirli cümlələr heç zaman deyilməyənlərdir.
V. Müasir dövrdə səssizlikdən qorxu
Telefonlar, televizorlar, sosial media – hər şey sükutu öldürmək üçün var sanki.
-
İnsan tək qalmaqdan deyil, özünü eşitməkdən qorxur.
-
Səssizlikdən qaçdıqca, öz ruhumuzdan uzaqlaşırıq.
-
Halbuki, özünü dinləməyən başqasını da duya bilməz.
Psixoloqlar deyir: “Gündə 10 dəqiqə səssiz qalmaq, 1 saatlıq psixoloji rahatlama ilə eynidir.”
VI. Kreativlik səssizliyin övladıdır
-
Rəssam fırçanı kağıza vurmadan öncə baxır… və səssizlikdə çizgilər doğulur.
-
Şair ilhamı musiqidən deyil, daxili boşluqdan tapır.
-
Yazıçı yeni kitabını yazmazdan əvvəl özündəki gurultunu sakitləşdirir.
Ən gözəl ideyalar səssizlikdə doğulur, çünki gurultuda eşitmək olmur.
VII. İnanca görə səssizlik – ibadətin şəffaf pərdəsi
-
İslamda – Sükut hikmətdir. Peyğəmbərimiz buyurur: “Kim sükut edərsə, nicat tapar.”
-
Buddizmdə – səssizlik ruhi paklanmanın əsasıdır.
-
Xristianlıqda – səssiz dua, Tanrının cavab verdiyi andır.
Rəbbə yaxınlaşmaq üçün bəzən dil yox, qəlbin susqunluğu lazımdır.
VIII. Uşaq və səssizlik – öyrənmənin ilk pilləsi
Uşaqlar doğulanda danışa bilməz. Onlar səssizliyə qulaq asaraq dünyanı öyrənir.
Valideynin baxışı, nəfəsi, toxunuşu – bunlar səssizlik içində danışır.
Uşağa oxumaqdan əvvəl onu sakitliyə qulaq asmağa öyrətmək – gələcək ruh sağlamlığının təməlidir.
IX. Səssizlik və şəfa – Bədən sükuta ehtiyac duyur
Elmi olaraq sübut edilib:
-
Səssizlik beyin neyronlarının balansını bərpa edir.
-
Stress hormonları azalır.
-
Yuxu problemləri səssiz təbiət səsləri ilə tənzimlənə bilər.
Bəzən bir dərman yox, bir neçə dəqiqəlik sükut daha güclüdür.
X. Səssizlik bir sənətdir – və hər sənətçi ona toxunmalıdır
-
Səssizlik çətin deyil. O, dinlənməyi gözləyən bir dostdur.
-
Özünü tanımaq istəyirsənsə, sus.
-
Həyatda itirdiklərini axtarırsansa, şəhərin səssiz künclərinə çəkil və içindəki səsləri dinlə.
Səssizlik sənətdir – səsdən toxunan bir musiqidir. Və hər birimiz onun bəstəkarı ola bilərik.
Sonda bir sual:
Bəs sən – səssizliklə nə vaxt sonuncu dəfə danışdın? Öz səsinlə necə tanış oldun?
SHEFEQ.COM-dan rəy:
Hər insanın içində bir səssizlik otağı var. Otağın qapısını bəzən özümüz bağlayırıq. Amma orada ən böyük sözlər, həqiqətlər, yaradıcılıq və şəfa gizlənir.
SHEFEQ.COM olaraq inanırıq ki, səssizlik sadəcə bir hal deyil – bu ruhun nəfəs almasıdır.
Səssizliyə bir az vaxt ayır… bəlkə də özünü ilk dəfə orada tanıyacaqsan.