ISLAM
Quran, insanlara yalnız mənəvi və əxlaqi dəyərləri aşılamaqla kifayətlənmir, eyni zamanda elmi həqiqətlərlə də doludur. Astronomiya sahəsindəki bəzi Quran ayələri kainatın yaranışı, genişlənməsi və kosmosun müxtəlif xüsusiyyətləri barədə məlumat verir. Bu ayələr müasir elmi tədqiqatlarla üst-üstə düşərək, Qurandakı elmi möcüzələri təsdiqləyir.
Kainatın Yaranışı və Böyük Partlayış
Quranın "Ənbiya" surəsində kainatın yaranışı haqqında belə buyurulur:
"İnkar edənlər bilmədilərmi ki, göylər və yer bitişik idi? Biz onları ayırdıq və hər bir canlını sudan yaratdıq. Yenə də inanmayacaqlar mı?" (Ənbiya, 21:30)
Bu ayə müasir kosmologiyada "Böyük Partlayış" (Big Bang) nəzəriyyəsini xatırladır. Alimlər də sübut etmişlər ki, kainat əvvəlcə sıx və isti bir vəziyyətdə idi, sonra isə genişlənərək bugünkü formasını aldı. Bu nəzəriyyə XX əsrdə ortaya çıxsa da, Quran bu həqiqəti hələ 1400 il əvvəl bəyan etmişdir.
Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə görə kainat sıxılmış və yüksək temperaturda olan bir başlanğıc nöqtəsindən genişlənərək bu günkü ölçüsünə çatmışdır. Alimlər bu nəzəriyyəni müxtəlif müşahidələrlə təsdiq ediblər. Məsələn, fon radiasiyasının mövcudluğu və qalaktikaların bir-birindən uzaqlaşması bu nəzəriyyəni dəstəkləyir.
Kainatın Genişlənməsi
Elmi tədqiqatlar göstərir ki, kainat genişlənir. Bu nəzəriyyə ilk dəfə XX əsrdə Edvin Habl tərəfindən sübut edilmişdir. Quran isə bu həqiqəti çox əvvəldən xəbər vermişdir:
"Biz göyü qüdrətimizlə yaratdıq və şübhəsiz ki, Biz onu genişləndiririk." (Zariyat, 51:47)
Müasir elm kainatın genişlənməsini kəşf etdikdə, bu məlumat böyük bir elmi inqilab oldu. Habl teleskopu ilə aparılan müşahidələr kainatın təkcə statik deyil, həm də daim genişlənən bir quruluşa malik olduğunu sübut etdi. Bu, kainatın bir başlanğıcı olduğunu və müəyyən qanunlara tabe olaraq inkişaf etdiyini göstərir.
Yer və Günəşin Hərəkəti
Əvvəllər yerin sabit olduğu düşünülürdü, lakin sonradan elmi araşdırmalar nəticəsində həm Yer kürəsinin, həm də Günəşin hərəkət etdiyi məlum oldu. Quran bu həqiqəti belə ifadə edir:
"Günəş və Ay müəyyən bir ölçü ilə hərəkət edirlər." (Rəhman, 55:5)
Başqa bir ayədə isə belə buyurulur:
"Günəş də, Ay da öz orbitində üzür." (Yasin, 36:40)
Bu ayələr Günəş sistemindəki cisimlərin orbitlərdə hərəkət etdiyini və bu hərəkətin müəyyən qanunlara tabe olduğunu bildirir. Günəş, kainatdakı digər ulduzlar kimi, qalaktikanın mərkəzi ətrafında hərəkət edir. Günəşin Samanyolu qalaktikası boyunca hərəkəti, hər 225-250 milyon il ərzində tam bir dövrə çıxmasını təmin edir.
Kainatın Qaranlıq Maddəsi və Gizli Sirrləri
Müasir elmdə "qaranlıq maddə" və "qaranlıq enerji" anlayışları hələ də tam başa düşülməsə də, Quran bu cür bilinməyən varlıqlara işarə etmişdir:
"Göylərin və yerin qeybi ancaq Allaha məxsusdur..." (Nəml, 27:65)
Kainatın tərkibinin 95%-nin insan üçün hələ də tam izah olunmamış olduğu bildirilir. Qaranlıq maddə və qaranlıq enerji alimlər tərəfindən araşdırılsa da, onun tam mahiyyəti bilinmir. Bu baxımdan Quran ayələri bizə kainatın dərinliklərində insanın hələ dərk etmədiyi bir çox sirr olduğunu bildirir.
Ulduzlar və Onların Ölümü
Müasir astrofizika göstərir ki, ulduzlar müəyyən bir dövr ərzində doğulur, böyüyür və sonda sönür. Quran isə bu həqiqəti belə ifadə edir:
"Günəş (bir gün) qaralacaq..." (Təkvir, 81:1)
"Biz göyləri, yeri və onların arasında olanları əyləncə üçün yaratmadıq." (Duxan, 44:38)
Bu ayələr kainatdakı obyektlərin müəyyən dövr ərzində dəyişdiyini və onların yaradılışının məqsədyönlü olduğunu göstərir.
Alimlərə görə, günəşimiz bir neçə milyard ildən sonra genişlənərək qırmızı nəhəng ulduza çevriləcək, sonra isə sönərək ağ cırtdan halına gələcəkdir. Bu, Allahın yaratdığı kosmik sistemin müəyyən edilmiş qanunlar çərçivəsində işlədiyini sübut edir.
Nəticə
Quranın ayələrində təsvir olunan kosmik həqiqətlər müasir astronomiya ilə üst-üstə düşür. Bu da onu göstərir ki, Quran yalnız dini bir kitab deyil, eyni zamanda kainatın yaradılışı və strukturu haqqında dərin bilgilər ehtiva edir. Quran və elm arasında bu uyğunluq onun ilahi bir mənbədən gəldiyini bir daha sübut edir.
Bugünkü elmi inkişaf Quran ayələrinin daha yaxşı anlaşılmasına kömək edir. Quranda qeyd edilən bu elmi həqiqətlər, Allahın insanlara kainatı öyrənmək və araşdırmaq üçün verdiyi bir vəhydir. İnsanlar elm və texnologiyanın inkişafı ilə Quranın bizə çatdırdığı mesajları daha da yaxşı dərk edə bilərlər.
Kainatın sonsuz sirrləri açıldıqca, Quranın verdiyi işarələr daha da aydın görünəcəkdir. Allahın yaratdığı bu möhtəşəm nizam içində insanlıq hələ də böyük bir yolun başlanğıcındadır. Quran isə bu yolu daha yaxşı anlamağımıza kömək edən bir nur olaraq qalır.
