Giriş
Tarix boyu qadınlar bəşəriyyət tarixinin dönüm nöqtələrində, mənəvi ucalığı, elmə, dəyərə, ailəyə və cəmiyyətə verdikləri təkanlarla əvəzsiz yer tutmuşdurlar. Lakin bu simalardan biri, adı Allah Elçisinin (s.a.s) qızı olaraq şərəflənmiş, ləyaqət, ismət, elm və mərifət mənbəyi olmuş Həzrət Fatimədir (s.ə.). O, qadın kımliginə dərindən məna qatmış, mənəvi kamilliyin zirvəsini təmsil etmişdir.
I. Sosial aspekt: Həzrət Fatimənin ailədəki rolu
Həzrət Fatimə, Məkkənin patriarxal quruluşunun ortasında mənəvi dəyərlərin daşıyıcısı kimi göz qamaşdırır. O, Həzrət Məhəmmədin (s.a.s) sevimli qızı olaraq sadəcə bir övlad deyil, eyni zamanda Allah Elçisinin can parəsi idi. "Fatimə mənim bir hissəmdir," – deməsi, onun ruhi və emosional bağlılığını göstərir.
Həzrət Fatimə ailə dəyərlərini qorumaqda, ana, yoldaş, qız, bacı rollarında bütün möhkəmliyi və isar ruhunu göstərmişdir. O, imam Əlınin həyat yoldaşı, imam Həsən və imam Hüssəynin anası kimi tarixdə dəyərli bir nüsxədər.
II. Akademik yanaşma: Elm, hikmət və isar ruhu
Fatimə (s.ə.) elmə və biliyə olan bağlılığı ilə tənha qadın obrazını dəyişdirən nadir şəxsiyyətlərdən biridir. Onun duası, mənəvi çıxışları, nütqləri, təqvası – bütün bunlar qadının elm sahəsində şərq-müsəlman ənənəsində yerinin olduğunu vurğulayır. Həzrət Fatimənin etdiyi "Fədx xətibi" kimi tanınan xətibəsi, təkcə dini deyil, hüquqi, siyasi və ictimai bilik baxımından da mühümdür. Bu xətibə qadın səsinin tarixin dərinliklərindən gələn nəhayətsiz bir dəyər daşıdığını göstərir.
III. İctimai təsir: Susqunluğun arxasındakı etiraz
Həzrət Fatimənin vəfatından sonra onun istəyi ilə gecə vaxtı gizli dəfn olunması, haqlarının tapdanmasına etirazının bir formasu idi. O, öz vəfatı ilə də qadın iradəsinin sözdə deyil, hərəkətdə nə cür parlaq əksini tapa biləcəyini nümayəş etdirdi. Onun mübarizliyi susaraq deyil, susqunluğun arxasında gizlənmiş dərin mesajlarla tarixə yazıldı.
IV. Tədqiqat və şəxsiyyət modeli kimi
Tarix boyu alimlər, filosoflar və təfəkkür adamları Həzrət Fatiməni qadın kımliginin zirvəsi kimi qiymətləndiriblər. O, sadəcə bir dini fiqur deyil, qadın ləyaqətinin, haqqın, isarın, elmə olan sevgisinin tərəfdarıdır. Həzrət Peyğgəmbər (s.a.s) onu “Cənənnət qadınlarının səyyidəsi” adlandırmışdır.
Həzrət Fatimənin həyatı qadın tərbiyəsində, ailə dəyərlərinin formalaşmasında, ictimai etik məsuliyyət hissinin artmasında bu gün də aktual modeldir. İstər qız, istər ana, istər alim qadın onun şəxsində mənəvi bir dəstək, istiqamət tapa bilər.
Nəticə
Həzrət Fatimə təkcə bir tarixi fiqur deyil, mərifətin, təqvanın, müdrüklüyün simvoludur. Onun həyatı qadınlar üçün sadəcə dini deyil, sosial, mənəvi, intellektual baxımdan da istiqamətverici bir yol xəritəsidir. O, bütün zamanlarda qadın kımliginin ucaldığı mənəvi dağ kimi dayanır.
Bu gün qadınlar Həzrət Fatimənin nümunəsində öz daxili gücərlərini kəşfedib, cəmiyyətə şəfqət, elm və haqq üzrə yeni yollar aça bilərlər. Həzrət Fatimənin nuru zamanı aşb, bu gün də qadın kımliyini aydınlatmaqda davam edir.