Kino dünyası
Sosial aspekt: Göz yaşının səbəbi nə ekrandadır, nə də obrazda – o, içimizdədir
Biz niyə bəzən bir filmə baxarkən susaraq ağlayırıq?
Çünki film danışmayanı danışdırır, toxunulmayanı oyadır.
Duyğulu filmlər bizə deyir:
“Sənin içində hələ də unudulmamış bir şey var.”
Tənhalıq, ölüm, bağışlanmamış sözlər, ayrılıq, sevilmədən getmək…
Göz yaşları, bu səssiz temalarda damla-damla axır.
Və biz, heç kimin görmədiyi bir anda özümüzlə üz-üzə qalırıq.
Akademik aspekt: Film və emosional katarzis – ağlamaq niyə bizi rahatladır?
Psixologiyada buna katarzis deyilir – yəni emosiyaların təmizlənməsi.
Ağlamaq – bəzən rahatlama, bəzən tanıma, bəzən bağışlama mexanizmidir.
Göz yaşı tökdürən filmlərin güclü emosional alətləri:
-
Musiqi – səssiz hisslərin səsidir
-
Yavaş çəkiliş və susqun kadrlar – daxili ritmi qırır
-
Sözsüz baxışlar – min cümləlik hiss
-
Yarımçıq qalan münasibətlər – baxanın həyatındakı yarımçıq sevgiləri oyadır
Neurologiya araşdırmaları göstərir ki, emosional filmlərə baxarkən beynin limbik sistemi, xüsusilə amigdala aktivləşir.
Bu da empati və şəxsi xatirələrin yenidən canlanmasına səbəb olur. İctimai aspekt: Göz yaşı tökdürən 10 film – dünya və milli kino nümunələri
1. “Uşaqlığın son gecəsi” (1968)
– Sadə süjet, amma çox güclü duyğu
– Gəncliklə vidalaşmaq və dostluğu buraxmaq
– “Hər şey hələ yeni başlayır” deyə-deyə içimizdə bir şeyi bitirir
2. “Babam ve Oğlum” (2005)
– Ata-oğul münasibətlərində susqun sevgi
– Göz yaşını səssizcə tökdürür: "Mən sənə demədim ki, səni sevirəm"
3. “Hachi: A Dog’s Tale” (2009)
– Sadiqlik və gözləməyin ekran heykəli
– Hər gün stansiyada sahibini gözləyən it – 10 ildən çox
– Real hadisəyə əsaslanır, baxan hər kəsi ağladır
4. “The Pursuit of Happyness” (2006)
– Atanın övladı üçün necə yıxılıb-qalxdığını göstərir
– Göz yaşını xüsusilə "sığınacaqda yatdığı" səhnədə saxlamaq olmur
5. “Kelebeğin Rüyası” (2013)
– Gənc şairlərin xəstəlik, yoxsulluq və sevgi içində yaşaması
– Hər cümləsi poeziyadır, amma sonu qaranlıqda qalan bir gənclik
6. “Grave of the Fireflies” (1988, Yaponiya)
– İkinci Dünya Müharibəsi zamanı iki uşaq bacı-qardaşın sağ qalma mübarizəsi
– Animasiya olsa da, dünyanın ən çox ağladan filmlərindən biridir
7. “Ayla” (2017)
– Türk əsgəri və Koreyalı qız uşağı arasında yaranan ata-qız münasibəti
– İllər sonra ayrılıq və qovuşma səhnələri göz yaşını dayanmadan axıdır
8. “Blue Valentine” (2010)
– Sevginin necə solduğunu hiss etdirən film
– "Necə başladı?" və "Necə bitdi?" suallarına cavab yoxdur – yalnız göz yaşı var
9. “Əli və Nino” (2016)
– Məhəbbət və vətən, şəxsiyyət və savaş arasında qalmaq
– Uzaqdan da olsa, qovuşma ümidi olan bir sevgi dramı
– Musiqi və son səhnə dərin duyğu qoyur
10. “The Notebook” (2004)
– Yaşlı cütlüyün yaddaşsızlığa qarşı mübarizəsi
– Sevgi yadlaşdırsa belə, qəlb tanıyır
– Son səhnədə: “Onlar birlikdə yatıb bir daha oyanmadılar...”
Tədqiqat yönümlü aspekt: Ən çox göz yaşına səbəb olan süjetlər
Statistik olaraq insanların ən çox ağladığı mövzular:
-
Uşaq və heyvan ölümü
-
Ailə üzvlərindən ayrılıq
-
Özünü qurban vermək
-
Yarımçıq qalan eşq
-
Gözləməyin sonunda gəlməyənlər
Psixoloji nəticə:
-
Ağladığımız filmlər bizi yüngülləşdirir, qəbul etdirir, yumşaldır
-
Kişilər belə filmlərə tək baxmağa üstünlük verir – emosiyanı gizlətmək ehtiyacı
-
Qadınlar isə eyni filmə dəfələrlə baxar – emosiyanı tam yaşamaq üçün
Tövsiyələr: Duyğulu filmləri izləyərkən nə etməli?
-
Səssizcə izləyin – hisslərin danışmasına icazə verin
-
Tək izləyin və ya sizi anlayan biri ilə
-
Ağlamaqdan çəkinməyin – göz yaşı duyğuların dilidir
-
Film sonrası yazmaq, musiqiyə qulaq asmaq – yaxşı tamamlanmadır
-
Həmin hissəni öz həyatınızla bağlayın – film daha real olar
Son söz: Filmin bir səhnəsi, sənin bir yaddaşını oyadır
Göz yaşı tökdürən filmlər təsir etmək üçün çəkilmir – onlar hiss etdirmək üçün var.
Bəzən filmdə olan itki, ayrılıq, sevgi – bizim yaşamadığımızı izah edir, bəzən də yaşayıb da danışa bilmədiyimizi.
Film bitər, ekran qapanar, amma bir cümlə, bir səhnə, bir baxış səninlə qalar...
Və sən pıçıldayarsan:
“Bu film məni ağlatdı… Çünki məni danışdı.”
