Giriş: Dünya Müharibəsinin Küləkli Səhnəsi
Film 1941-ci ilin dekabr ayında, II Dünya Müharibəsinin qaynar vaxtında başlayır. Fransanın əlaltı dövləti olan Vichy rejimi altındakı Mərakeş şəhəri Casablanca insanlarla doludur. Bura Avropanı tərk edib Amerikaya qaçmaq üçün son dayanacaq sayılır. Köhnə kontinentdən qaçan miqrantlar, siyasi mühacirlər, casuslar, fırsətçi tacirlər burada cəmləşib. Hər kəs vizalara, qurtuluş biletlərinə ehtiyac duyur.
Rick's Café Américain: Sığınacaq Yeri
Casablancanın rəngi Rick Blaine'ə məxsus "Rick's Café Américain" restoranında dəyişir. Rick (Humphrey Bogart) sakit, soyuqqanlı və siyasi hadisələrdən uzaq durmaq istəyən bir adamdır. O, qanunlara yox, öz qaydalarına tabedir. Rick’in kafesi diplomatlardan, qaçqınlardan, satqınlardan, alvercilərdən ibarət mozaikaya bənzəyir. Burada Sam (Dooley Wilson) adlı piançi "As Time Goes By" mahnısını ifa edir. Mahnı filmin rəngini və duyğularını ifadə edir.
Cinayət və Vizalar
Casablancada Alman əsgərlərinin iki kuriyerinin öldürülməsi hadisəsiylə gərginlik daha da artır. Onların üzərində, Amerikaya qaçmaq üçün zəruri olan təcili vizalar tapılır. Vizalar rəsmi yoxlamaya ehtiyac olmadan istifadə edilə bilir. Casablancaının polis rəisi Renault (Claude Rains) situasiyanı idarə etmək üçün çabalayır, amma o, öz maraqları uğurunda hər iki tərəflə oyun oynayır.
Ilsa və Laszlo: Keçmişin Kölgəsində
Bir gün Rick’in kafesinə Ilsa Lund (Ingrid Bergman) daxil olur. O, əri Viktor Laszlo (Paul Henreid) ilə birlikdədir. Viktor Laszlo - nasist rejiminə qarşı Avropada mübarizə aparan çox təsirli bir müqavimət lideridir. Laszlo Almanlardan qaçıb, Casablanca vasitəsilə Amerikaya getməyə çalışır. Ilsa və Rick bir zamanlar Parisdə ehtiras dolu bir sevgi yaşamışdılar, amma Ilsa onu izahsız bir şəkildə tərk etmişdi. Rick bu ayrılığın kədərini hələ də daşıyır.
Keçmiş Geri Qayıdır: Paris Xatirələri
Ilsa kafenin piançisi Sam'dən "As Time Goes By" mahnısını ifa etməyini istəyir. Mahnını eşitdikdə Rick çox dərin duyğulara bögülür. Geri dönüclər: Parisdə birlikdə keçirdikləri xoşbəxt günlər, sevgi dolu anlar, nasist işqalından qaçarkən ayrılıq səhnəsi... Ilsa Rickə o zaman əslində əri Laszloın hələ yaşadığını bildiyi anı anlatmamışdı. Vicdan azabı və sevgi bir-birinə qarışır.
Daxili Mübarizə: Rick'in Seçimi
Laszlo Casablanca polis və alman rəhbərliyi tərəfindən təqib edilir. Ona qaçmaq ölüm-qalım məsələsidir. Lakin qurtuluş vizaları Rick'dədir. Ilsa Rick'dən vizaları istəmək üçün ona yanaşır və ona sevgisini etiraf edir. Rick seçim qarşısında qalır: Ilsa'nı özü üçün saxlasın, yoxsa onu Laszlo ilə birlikdə azadlığa qovşun?
Plana Hazırlıq: Aldatma Oyunu
Rick qərar verir. Renault'u çağırıb ona guya Laszlo'nu satacağını bildirir. Amma bu, bir oyundur. Rickin həqiqi planı Ilsa və Laszlonu Casablanca'dan qaçırmaq və azadlıqlarını təmin etməkdir.
Hava Limanında Yekun: Sevginin Fəda Olunması
Filmin kulminasiya nöqtəsi Casablanca hava limanında baş verir. Rick Ilsa'ya izah edir ki, Laszlo'ya ehtiyac duyulduğu bir dünyada, onunla qalmaqla Rickin onun taleyini zərərə atmayacağını bildiyi üçün onu buraxır. Ilsa Rickə "Bəs bizim sevdamız?" deyir, Rickin cavabı tarixi olur: "Dünya üçün bu kiçik bir problemdir." Rick vizaları Renault'un yardımı ilə təmin edir, Ilsa və Laszloın uçağa minməsini təşkiledir.
Son Vurğun: Dostluğun Doğuşu
Renault Rickin qərarlı və fədakar davranışından təsirlənir. Alman mayor Strasser Ricki saxlamaq istəyir, amma Rick onu vurub öldürür. Renault Rickə yardım edir, cinayətin üstünü "başqa bir cinayətkarın işi" kimi ört-basır edir. Hər ikisi birgə yeni bir yol açır: dostluq, müqavimət və daha önəmli işlər.
Nəticə: Bir Sevginin Fədakar Vedasi
"Casablanca" filminin son səhnəsində Rick və Renault birlikdə qaranlıq hava limanı yolunda addımlayır, dostluqları yeni başlayır. Rick öz sevgi hekayəsini fəda edir, amma daha önəmli olan şəyin — azadlıq, ədalət və insanlıq dəyərlərinin üstündə dayanır.
Sonda SHEFEQ.COM olaraq sual verir:
- "Rick öz sevgi hekayəsini qurban verdikdə, bəsiz olsaydınız, hansı seçimi edərdiniz: sevdiyiniz insanı özünü saxlamaq, yoxsa onun azad və xoşbəxt olmasını təmin edib ayrılmaq?"
Düşünək...
Rəy:
"Casablanca" filmi zamansız dəyərlərin — sevgi, fədakarliq, ədalət və azadlıq arzusunun simvoludur. Rick'in Ilsa üçün etdiyi fədakar seçim, filmin emosional mərkəzidir. Hər bir obraz, hər bir səhnə insanlığın qarışıq duyğularını, daxili mübarizələrini canlı şəkildə nümayiş etdirir. Casablanca, sadəcə bir sevgi hekayəsi deyil, insanlığın ən üstun keyfiyyətlərinin zaferidir."